Category: SÜPER LİG

Beşiktaş çok uzun zamandır olmadığı kadar net favori olarak çıkıyordu Şükrü Saraçoğlu Stadı’na. Buna karşılık Christoph Daum ile başlayan dönemden itibaren tecrübe ettiğimiz üzere Fenerbahçe kader maçlarında genellikle başarılı olan, derbileri de yüksek yüzdeyle kaybetmeyen (genellikle kazanan) bir kimliğe bürünmüştü. Bu açıdan bakıldığında Fenerbahçe’nin ligde bu sezon ilk kez taraftarı önüne çıktığı derbiye farklı bir motivasyonla hazırlanıp Avrupa yorgunu Beşiktaş’tan puan ya da puanlar alması muhtemeldi. Bunun için de Daum ile başlayıp Zico, Luis Aragones ve ardından yeniden Daum ile devam eden dönemde derbilerde uygulanan kontrollü futbol anlayışı galibiyetin anahtarıydı. Velhasıl Aykut Kocaman da seleflerinin yolunu izleyen bir diziliş ve oyun anlayışıyla sahaya sürmüştü takımını.

Bernd Schuster dersine iyi çalışmış. İlk 11’e Necip yerine Aurelio, Hilbert/Holosko yerine ise Nihat’ı monte ederek, Guus Hiddink ile benzer şekilde üst düzey futbol oynamış ve derbi baskısını kaldırabilecek tecrübeli oyuncuları tercih etmiş. Bunların yanında üzerlerine baskı yapıldığı taktirde topları oyuna gelişigüzel sokan ve genellikle bu topları kaybeden Lugano/Bilica ikilisi üzerine baskı yapmak için de Bobo yerine Nobre’yi oyuna sürmüş. Bu plan doğrultusunda maç sonunda sahanın en çok mesafe kat eden oyuncusu Nobre idi. Nihayetinde oyun tam da Schuster’in istediği şekilde başladı.

Fenerbahçe savunması, Beşiktaş oyuncularının yer yer iki hatta üç kişiyle baskı yaparak pasla çıkışa izin vermediği bölümde topları Emre ve Alex ile buluşturamadı, ya uzun oynayıp kaybettiler ya da kaptırdılar. Beşiktaş önce İsmail’in kapıp taşıdığı pozisyonda ofsayttaki Quaresma’nın direkte patlayan vuruşuyla, ardından Guti’nin ara pasında Nobre’nin Volkan ile çarpışıp Volkan’ı sakatladığı pozisyonlarda gole yaklaştı. Beşiktaş adına işler iyi giderken Nihat, üst üste iki basit pozisyonda yaptığı pas hatalarıyla Fenerbahçe’nin nefes almasına fırsat vererek Beşiktaş’ın momentumu kaybetmesine sebep oldu. Ekrem’in sakatlanmasıyla Beşiktaş 10 kişi oynamaya başlayıp önde baskı yapamayınca Fenerbahçe rahat top çevirip yüklenmeye, beklerini çıkartmaya başladı. Ekrem’in oyuna dönmesine rağmen rüzgarı arkasına alan Fenerbahçe, yarattığı ilk tehlikede Santos’un ortasında Hakan’ın elinden kaçırdığı topta Niang ile golü buldu.

Nihat’ın kaybettiği toplar ile dengelenen, Ekrem’in sakatlığından doğan boşlukta Fenerbahçe yönüne kayan oyun dominasyonu golün ardından tamamen Fenerbahçe’ye geçti. Beşiktaş’ta savunma dengesi, Ekrem’in sakatlığı sonrası yerine hayatında belki de ilk kez sağ bek oynayan Üzülmez girince, bir de Hakan’ın sakatlanıp yerini Cenk’e bırakmasıyla tamamen bozuldu. Konsantrasyonu dağılan Beşiktaş oyuncuları top kaybetmeye, kaybettikleri toplara bilinçli baskı yapamamaya başladılar. Aurelio savunmanın içine gömüldü, orta alanda Emre ve Alex rahat top kullanmaya başladılar. Hal böyle olunca Gönül, Niang, Dia ve en nihayetinde Alex net pozisyonlar buldular fakat değerlendiremediler. İlk yarının bitiş düdüğü birkaç dakika daha gecikse Beşiktaş’ın ikinci golü kalesinde görmesi işten bile değildi -ki bu gol Fenerbahçe için galibiyetten öte farkın müjdecisi olacaktı.

İkinci yarı başlarken tek değişiklik hakkı kalan Schuster’in sahaya sürdüğü sistemi revize etmekten başka şansı yoktu. Buna karşılık Kocaman’ın iyi giden maçta takımın 20. dakika sonrası oyunu hakimiyet altına alan orta sahasını sakatlanan Emre yerine Özer’i oyuna alarak bozması, bütün dengeleri Beşiktaş yönünde değiştirdi. Özer sağ kanada, Mehmet ise Emre’nin yerine ortaya geçti. Selçuk/Mehmet ikilisi Ernst/Aurelio destekli Guti karşısında yeterli baskıyı kuramadı. Beşiktaş orta sahası Fenerbahçe’nin göbeğini iyice geriye itip orta sahaya kadar çıkan savunmasının da katılımıyla rahat top çevirmeye başlayınca Quaresma solda etkinliğini arttırdı.

Beşiktaş soldan Quaresma’nın bireysel çabaları ve İsmail’in bindirmeleriyle pozisyon kovaladı fakat bu ataklar geriye yaslanan sistemde yıldızlaşan Bilica/Lugano ikilisi ve iyice içeri gömülen Fenerbahçe orta sahasının etkin savunmasıyla karşılanarak etkisiz hale getirildi. Nobre’nin kalabalık savunma arasında kaybolması, Nihat’ın fayda sağlamaktan çok zarar vermesi üzerine kalan tek oyuncu değişikliği hakkını Aurelio yerine Bobo’yu oyuna alarak kullanan Schuster 4-4-2’ye döndü. Bobo’yu önde, Nobre’yi biraz daha arkasında konumlandırıp soldan Quaresma sağdan Nihat ortadan da Guti’nin paslarıyla sonuca gitmeye çalıştı. Kocaman bu hamleye Aurelio’nun çıkmasıyla Ernst’in sırtına binen Beşiktaş orta sahasına üstünlük kurmak amacıyla Alex yerine Baroni’yi alarak cevap verdi. Son düzlüğe girilirken maç boyu kayıpları oynayan Nihat, yalancı koşusuyla Fenerbahçe savunmasının dengesini bozdu, Guti’nin pasıyla topla buluşan Bobo, Volkan tarafından indirildi. Sonrası maç bitene kadar orta saha mücadelesi.

İlk yarıda art arda gelen sakatlıklar, dağılan konsantrasyon ve değişen yapıyla savunma dengesinin bozulduğu dönem göz ardı edilirse Beşiktaş’ın Schuster’in kafasındaki sistemle oynadığı dönemde Fenerbahçe’ye verdiği sadece iki pozisyon var. Beşiktaş adına üst düzey bir takım ve Gönül, Dia, Niang gibi güçlü sprinti olan oyunculara karşı verilmiş başarılı bir sınav olarak kayda geçer.

Schuster yönetiminde duran toptan atılan gol sayısı şimdiden geçmiş sezonlarda ulaşılan sayıları aşmış olabilir. Nobre sadece duran toplardan bulduğu gollerle ligde, geçen seneki gol sayısını üçe katladı. Beşiktaş’ın ikinci yarı girdiği bütün net pozisyonlar bilinçli duran top organizasyonları ile geldiler. Toraman’ın ikinci yarının hemen başında kale önünde vuramadığı kafa, Quaresma’nın art arda ceza yayı üzerinden kornerlere vurduğu voleler belli ki çalışılan pozisyonlardı.

Beşiktaş, ilk dört haftada İzmir Atatürk, Karabük Dr. Necmettin Şeyhoğlu ve iki İnönü zemininin ardından ilk defa ligin 5. haftasında düzgün bir zeminde futbol oynama şansı yakaladı. Guti’nin bu kadar ön plana çıkması ve %60 topla oynama istatistiği gelecek haftalarda düzelecek İnönü zemini ile daha bir umutla bakmayı sağlıyor.

Deplasmanda, kalecinin hediye golü ve sakatlıklar sebebiyle bozulan oyun planına rağmen alınan 1 puan Beşiktaş için kar hanesine yazılır.

Referanduma sayılı günler kala Başbakan Erdoğan’ın yarattığı ‘bertaraf olma iklimi’nde ‘evet’ cephesi nihayet Hakan Şükür’ü de kazandı! İktidarın isteğine ‘hayır’ demenin ‘bertaraf edilme’ (yok edilmek) olacağının açık seçik dile getirildiği ‘Türk tipi demokrasi’de ‘evet’çiliğini korkmadan deklare etti Şükür!
Tersinden bir örnek İran’da yaşandı. Persler’in Maradonası lakaplı İranlı futbolcu Ali Karimi, önce muhalefetin rengi olan ‘yeşil’ bileklik taktı diye milli takımdan, sonra oruç tutmadığı ve disiplinsiz davrandığı gerekçesiyle oynadığı Steel Azin’den kovuldu. İran ölçülerinde ‘Hayır’ dediği için Karimi’nin başına daha neler gelecek kimbilir?
Böylesi iklimlerde muktedirden yana bu kadar açık tavır koymanın ahlaki veçhesi bir yana ben Şükür’ün ‘evet’ini gerekçelendirirken kullandığı dile takıldım.
“Türkiye’ye uzun zaman hizmet etmiş biriyim. Partiler üstü bir düşünceyle ‘evet’ oyu kullanacağım” demiş Hakan Şükür. Bu, ‘Türkiye’ye hizmet’ meselesi çok ilginçtir. Sabah uyandığımızda kapımızın önündeki çöpü toplayan insan da bize ve dolayısıyla ülkeye hizmet eder, ama bunu söylemek aklına bile gelmez. Öğretmenin, doktorun, işçinin, bir annenin vs. hizmeti de bu anlamda ‘dilsizdir.’ Sanırsınız ki, Hakan Şükür ‘hizmetleri’ni Darülaceze yararına yaptı. Ülkenin nimetlerinden dibine kadar yaralananlar ortaya “Hizmet ettik” diye çıkıyorlarsa orada samimiyetle ilgili şüphelenilecek mutlaka bir şeyler vardır.
Hepimiz birbirimize hizmet ediyoruz. Garson bana, ben gazete yaparak garsona, çöpü toplayan çöpçü bakterilerin gezegeni ele geçirmesine engel olarak doktora, doktor hastalanan çöpçüye…
“Dil, varoluşun evidir” der Martin Heidegger. Onu nasıl kullandığımız kim olduğumuzu, şu hayatta nerede durup kimden yana tavır aldığımızı da gösterir.
Başkalarını bilmem, o duymuyor olsa bile ben Ali Karimi’den yanayım.

Schuster de Öğrenecek Nereye Geldiğini!
Belki biri Bernd Schuster’in kulağına bu topraklarda tarih diye çocuklara sürekli ‘savaş’ anlatıldığını ve o ‘savaş tarihi’nin de Kanuni Süleyman’ın son Viyana kuşatmasının ardından hep ‘müdafaa yaparak’ geçirildiğini fısıldasa, o da Belediye maçında nelerle karşılaşacağına dair belki bir fikir edinmiş olurdu.
Evet, her ülkenin kendine ait yanılsamaları, kendine ait bir ruhu vardır ve bu elbette futbola da yansıyacaktır. Ülkedeki ‘yerli hocalar’ erken kovulmamak için az kaybetmek gerektiğini bildiklerinden futbolcularına da haklı olarak ilk önce yenilmemeleri gerektiğini öğütlüyorlar. Oyun planları bunun üzerine kuruluyor.
Kendi ceza sahası önü ile orta saha çizgisi arasına kümelenmiş memleket takımı ilk 15-20 dakika gol yemezse maçı kazanmak isteyen rakibinin o alana daha fazla oyuncu sokması sayesinde maçı kilitlemeyi başarıyor. Tıpkı Abdullah Avcı’nın İnönü’de yaptığı gibi. Bu tuzağa defalarca düşmüş Beşiktaş, bir kez de Schuster’le düştü. Sağlık olsun! Futbol, kazanmaktan çok kaybettiğinde öğretir.
Abdullah Avcı’nın bu becerikli tuzağının hakkını vermekle birlikte düşünülmesi gereken futbol izleyicilerinin neden bu tip takımlara ilgi göstermedikleridir. Yaratıcılığı, hiçbir ilerici vasfı olmayan bu takımlara kimse ilgi göstermez. Çünkü bu takımlar heyecan verici, arzu uyandırıcı değildirler. “Yenilme, nasılsa kazanacak bir iki kontra top bulursun” anlayışıyla oynatılan bu takımlardan dişe dokunur futbolcu da yetişmez.
Schuster de çoğu yabancı hocanın bir süre sonra anladığı gibi nasıl bir ülkeye geldiğini anlayacaktır elbette. Frank Rijkaard’ın hızla darmadağın olan ruh halini izlemesi yeterli…
O da anlayacaktır bu muhafazakâr futbol tarzı nedeniyle yerine bir türlü yeni oyuncu yetiştirilemediği için memleketin dönüp dolaşıp Marco Aurelio’nun kapısını neden çaldığını. Anlayacaktır Avrupa için vasat bir orta saha oyuncusunun bu ligdeki anlamını.

Bu Kez Futbolun Vicdanı Kazandı
Hepimiz gördük Volkan Şen’in topu eliyle aldığı andaki halini. Kalbini kırdığı sevgilisinden samimiyet ve pişmanlıkla özür dileyen bir ifade vardı yüzünde… Hepimiz gibi hakem Abdullah Yılmaz da gördü bunu. Çift sarı karttan Volkan’ı atsa belki maçın gidişatı değişecek, belki değişmeyecekti, bilinmez. Ama o hakem bize futbolun sadece kurallar olmadığını, hepimize çok şey öğreterek hayatımızı zenginleştiren bu oyunun bir ruhu da olduğunu, bazen o ruh için kuralların göz ardı edilebileceğini, hatta kuralın tam da böyle işletildiğinde ‘gerçek kural’ olabileceğini gösterdi.
Abdullah Yılmaz, kısacık anda verdiği kararla bize dedi ki; “Akılla vicdan aynı şeydir. Sarı kart kurala uygundu ama vicdana uymazdı. Futbol insan oyunudur ve insan gibi onun da vicdanı olmalıdır. Yoksa, ne oynanacak ne izlenecek bir şey vardır ortada…”

Çıkar Martıya Kırmızı Kartı!
Her şeyden önce futbol eğlencedir, mizahtır. Avni Aker’deki martı inatla sahada kalmak istediğinde hakem Bünyamin Gezer bir hınzırlık yapıp ona çekseydi ‘kırmızı kart’ı, dünyadaki bütün spor kanallarına haber olurdu. Ve dünyanın dört bir yanında “Türkiye’de mizah sahibi hakemler var” dedirtebilirdi. Aklına gelmedi demek. Bu kadar somurtmaya, dünyanın en ciddi işini yapıyormuşuz gibi davranmaya gerek var mı? Formül basit; “Biraz mizah + Biraz sevgi = Biraz neşe.”

Cem DİZDAR
Milliyet, 26 Ağustos 2010

Ölen bir dostun ardından yazmak beni hep rahatsız eder. Pişmanlık, suçluluk duyarım. “Neden yaşarken daha fazla birlikte olamadım ki” diye yazıklanırım. Ayrıca, yazılan yazıyı herkes okur ama artık sonsuz huzur evrenine göçmüş dost okuyamaz. Nafile…
Vedat Okyar bir deplasman otelinde, bir stat kapısında, bir tribün sırasında karşınıza çıkan bir yaşama meleğiydi. Paraya, mevkiye, otoriteye değil hayata düşkündü. Hayatı sevdi, yaşamaktan zevk aldı. Her yüzüne baktığı insana da yaşama zevki verdi.
Biz yalıtılmış, sakınılmış, zevklere ve akıldışılıklara kapatılmış hayatlarımızda ister 1000 yıl yaşayalım, yine de Vedat Okyar’ın ömrünü geçemeyiz. Takvim yılına vursak onun hayattan aldığı ömrü kimse geçemez. “Her ölüm erken ölümdür” derler ya, Vedat Okyar 200 yaşında bu dünyadan ayrılsaydı yine de erken gitmiş olacaktı.

Sevdiğiniz, hayatı paylaştığınız birinin ölümü sizin de hayatınızdan bir parça götürüyor. Vedat Kaptan’ın ölümü benim 14 yaşımla 22 yaşım arasındaki Beşiktaşlılığımı alıp götürdü sonsuza… Ben şimdi kime anlatacağım, o şampiyonluk görmediğimiz yıllarda tribünlerden Vedat Okyar ve arkadaşlarına sevgiyle baktığımızı… En çalkantılı günlerimizde aklımızın onlarda kaldığını… Kâh radyoda yarım yamalak dinlenmiş bir maçta, kâh bir kahvenin önünden geçerken sorulmuş “Takım ne yaptı bugün” sorusunda, o siyah beyaz formalı mağrur gençlerle kader birliği yaptığımı… Ben kiminle paylaşacağım 1975 Kupa Finali’nin bana nasıl bir asır gibi geldiğini…
Vedat Okyar iyi değil, eşsiz bir futbolcuydu. Arkasında adı yazılı olmasa da ‘4’ numaralı formaya büyük itibar ve zarafet kazandırdı. ‘Oyunu arkadan kurmak’ onunla başlamıştır. O kalkık omuzlarıyla topu alır, çimleri yoluk zeminde kıvrak hareketlerle topa dans ettirir ve biz tribünde coşardık.
Futboldan zevk alarak, bu oyunu severek oynardı. Biz de futbolu sevmeyi onun gibi aşk adamlarından öğrendik. Topla arasına, transfer hesapları, sözleşme hükümleri, prim talepleri falan girmedi. “Babam zaten yöneticiydi, hiç para konuşmadım ben kulüple” derdi.
Kullandığı 43 penaltıdan 42’sini gole çevirmiş. Hafızam beni yanıltmıyorsa kaçırdığı tek penaltı da ünlü 1975 Kupa finaline, Beşiktaş’ın 15 yılda kazandığı tek kupanın finaline denk gelmişti. Vedat Okyar’ın o maçtaki sevincini unutamam. O kupayı kazanmasalardı yine de tribünlerin sevgilileri olacaktı o takım. ‘Güzel takım’dı onlar. Sonra kazanılmış her şampiyonlukta benim aklıma onlar geldi. O kupaları onlara yolladım.
Vedat Okyar gibi futbolcular bu oyunu hep mahalle arkadaşlarıyla bir araya gelmiş de eğlencesine maç yapıyormuş gibi oynadılar. Bir yandan da giydikleri formanın değerini, tarihini bilirlerdi, sayarlardı. Zevk aldılar, zevk verdiler…

Bugün futbolda milyarlarca dolar dönüyor. Futbolcular isim ve numaralarıyla birlikte her sezon başka takıma gidip başka formaları öpüyor. Nerede olduğu, nasıl bir şeye benzediği bilinmeyen takımlara bahisler oynanıyor. Bütün bunlara rağmen iki takım sahaya çıktığında yüreğimiz pırpır edebiliyorsa hâlâ, Vedat Okyar gibi insanlar sayesinde bu.
Belki futbola olan katıksız sevgisinden futbolculuğu bırakınca teknik adamlık yapmadı Vedat Okyar. Otorite, iktidar ona göre değildi. Yazarlığı da futbolculuğu gibi kıvrak ve zarifti. Eleştirdiği futbolcuya bile sevecen yaklaşırdı. Seyrettiği oyundan zevk almaya baktı. Hayattan zevk almaya baktığı gibi. O zevki okuruna da aşıladı.
Kendi içinde, paranın, gücün, iktidar kaygısının zedeleyemediği bir özgürlük alanı yarattı Vedat Kaptan. Hem de bırakın bir canlıyı, bir çakıl taşını bile incitmeden. Şimdi, son model arabalarıyla idmana gelip yine son model evlerine kapanan, maç izlemeyip reklam sözleşmelerine dalan, içki sigara gibi kötü alışkanlıkları olmayan robot futbolculara bakıyorum… Yine günümüz medyasında olanca tatminsizliğini satırlarına akıtan, futbolcu ve teknik adam yiyerek yaşayan yazarlara bakıyorum… Vedat Okyar bir ermiş gibi duruyor onların yanında.

Sabri Dino, Yusuf Tunaoğlu, Güven Önüt, Vedat Okyar… Ve ‘karşı kıyıdan’ Metin Oktay… Ve adını sayamadığım diğerleri… Ben futbolu şampiyonluklarla, kupalarla değil bu adamlarla sevdim. Beşiktaş’ı onlardan öğrendim.
Şimdi onlar güzel atlara binip gittiler.
Futbolun eski tadı kalmadı.

İbrahim ALTINSAY
Radikal, 22 Temmuz 2009